Daty i godziny projekcji:

Istnieje możliwość indywidualnego doboru terminów spotkań.

Cennik:

Bilet na jedno spotkanie: 18 zł

Karnet na pięć spotkań: 75 zł

Zgłoszenia:

Łukasz Adamowicz
tel: 694 888 375
e-mail: akademia@kinozklasa.edu.pl

Miejsca projekcji:

Kino Agrafka

GIMNAZJUM

ścieżka: Poezja kina

Lekcje języka kina w nowej odsłonie. Ideą cyklu jest poszukiwanie poezji tak na poziomie fabuły i konstrukcji bohaterów, jak i filmowych środków wyrazu. Głównym obszarem refleksji będzie relacja pomiędzy technikaliami a efektem końcowym - nastrojem i estetyką.

Lekcja 1: Poetka pogranicza

PAPUSZA | Papusza,
reż. Joanna Kos-Krauze, Krzysztof Krauze, Polska 2013, 131'

Papusza (czyli "lalka" w języku cygańskim) to kobieta, dla której dar poezji staje się jednocześnie przekleństwem. Za umiejętności wyróżniające ją spośród innych mieszkańców taboru płaci wysoką cenę - zostaje oskarżona o zdradę plemiennych tajemnic. "Gdybym się nie nauczyła czytać i pisać, ja głupia, byłabym może szczęśliwa" wyznaje poetka. Bohaterka obdarza zaufaniem ukrywającego się w taborze przed bezpieką pisarza Jerzego Filcowskiego, zafascynowanego romską kulturą i językiem, który przyjmuje na siebie rolę powiernika cygańskiej pamięci, co dla zamkniętej społeczności jest równoznaczne z kradzieżą uświęconych sekretów. Film Joanny i Krzysztofa Krauze porusza problem mocy zapisanego słowa, ocalającego historię dla kolejnych pokoleń, lecz jednocześnie niszczącego tajemnice narodu, który nie ma pamięci. Złamanie granicy odwraca wartości - to, co swoje, staje się obcym, a to, co obce - swoim. Monochromatyczna kolorystyka umożliwia zdystansowane i niefaworyzujące żadnego ze światów spojrzenie na pragnienia bohaterki, którą tęsknota za niemożliwą do osiągnięcia przynależnością doprowadza do wewnętrznego rozdarcia. Ta strategia pozwala uniknąć efektu turystycznego folderu czy folklorystycznego reportażu.

Lekcja 2: Poeta zakochany

JAŚNIEJSZA OD GWIAZD | Bright Star,
reż. Jane Campion, Australia/Francja/Wielka Brytania 2009, 120'

Fanny Browne to piękna panna z dobrego, choć zubożałego domu, której czas wypełnia opieka nad młodszym rodzeństwem oraz krawieckie eksperymenty. Lubi taniec, piękne suknie i dobrą zabawę w dowcipnym towarzystwie. Spotkanie z ubogim poetą Johnem Keatsem będzie dla niej szansą na duchowy i umysłowy rozwój. Wielka miłość, która zrodzi się między młodymi ludźmi, ześle na ciężko chorego romantyka natchnienie, które zaowocuje szeregiem nieśmiertelnych liryków. Jane Campion, jedna z najsłynniejszych reżyserek świata, konsekwentnie utrzymuje w swoich filmach kobiecą perspektywę, dając jej wyraz nie tylko poprzez fabułę filmu, ale przez takie środki wyrazu, jak praca kamery i paleta barwna obrazu. W swym filmie ukazuje uporządkowany świat dziewczyny, spokojne piękno, które go wypełnia, intymne schronienie, w którym Fanny przeżywa swoje uczucie. Nie czyni postaci ogniskującej z niedocenionego geniusza, ale z jego narzeczonej, oddając jej głos, celebrując prostotę i zwyczajność, ukazując zmiany, jakie zachodzą w Fanny pod wpływem literatury. Dzięki temu bohaterka, na równi z wielkim poetą, staje się uosobieniem wrażliwości doby romantyzmu.

Lekcja 3: Dzieciństwo poety

DOLINA ISSY | Dolina Issy,
reż. Tadeusz Konwicki, Polska 1982, 110'

Dwóch twórców urodzonych na Litwie - Czesław Miłosz i Tadeusz Konwicki - operują tym samym kodem przynależności i nostalgii, dlatego wspomnieniowa proza pierwszego z artystów znalazła idealnego adaptatora w osobie reżysera i pisarza wielokrotnie sięgającego do swoich kresowych korzeni. W dolinie rzeki, gdzie Tomaszek, alter ego autora, spędza dzieciństwo, splatają się losy szlachty, chłopów i duchownych, przeżywających miłosne niepokoje i egzystencjalne rozterki. Żywym towarzyszą duchy zmarłych - czasami radosne widma odkrywające uroki życia po śmierci, czasami - romantyczne zjawy na białych rumakach; upiory przebijane kołkami przez przerażoną ludność; diabły, które - niemal jak u Dostojewskiego - torturują cierpiących ludzi majakami ich własnego sumienia. Litwa zastygła w kadrach filmu Konwickiego w trochę realnej, trochę mitycznej postaci, utrwalona w kształcie zapamiętanym przez dziecko, zagęszczona do narodowej esencji z tego, co rozpadło się pod wpływem historycznej burzy. Wyjątkowa plastyka kadru i niepokojąca muzyka autorstwa Zygmunta Koniecznego składają się na sensualne marzenie o świecie, który przestał istnieć.

Lekcja 4: Poeta wędrowiec

SIEKIEREZADA | Siekierezada,
reż. Witold Leszczyński, Polska 1985, 78'

Młody, wrażliwy poeta Janek Pradera unika jakichkolwiek trwałych więzów. W poszukiwaniu prawdy o sobie przemierza kraj z plecakiem. Decyduje się zatrudnić jako sezonowy robotnik przy wyrębie puszczy. W głębi lasu styka się z całym szeregiem barwnych indywidualności, życzliwie obserwuje współpracowników i uczestniczy w życiu lokalnej społeczności, zachowując jednak dystans i odrębne spojrzenie na rzeczywistość. "Siekierezada" to film pozbawiony wyrazistej linii fabularnej. Na pierwszy plan wysuwa się tu wyjątkowy język Edwarda Stachury, autora literackiego pierwowzoru. Długie rozmowy bohaterów oscylują między absurdalnym często humorem, a liryzmem i melancholią charakterystycznymi dla twórczości poety. Sam Janek - wciąż poszukujący swego miejsca, tęskniący za porzuconą miłością - jest tu alter ego artysty i ucieleśnieniem jego egzystencjalnych potrzeb, ale także uniwersalnym symbolem młodzieńczego niepokoju i buntu przeciwko opresyjnym społecznym regułom.

Lekcja 5: Poezja codzienności

PATERSON | Paterson,
reż. Jim Jarmusch, Francja/Niemcy/USA 2016, 113'

Życie Patersona, kierowcy autobusu z Paterson w stanie New Jersey, nie obfituje w dramatyczne przeżycia. Awaria pojazdu albo kłótnia byłych kochanków w barze urastają tu do rangi sensacji. Jednak właśnie w drobiazgach bohater dostrzega wartość i to one są tematem wierszy, które pisze. Dla zamkniętego w sobie młodego człowieka, weterana wojennego poezja jest nie tylko medium osobistej ekspresji, ale również azylem przed kochającą, ale bardzo ekspansywną żoną, wciąż poszukującą własnej artystycznej ścieżki. Film kultowego amerykańskiego twórcy jest pełnym absurdalnego humoru hymnem do rutyny i zwyczajności, postrzeganych jako przestrzeń życiowego spełnienia. To także wnikliwa analiza codziennej egzystencji skrajnie różnych partnerów. Reżyserowi udaje się uniknąć tu jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy panująca między nimi harmonia wynika z całkowitej wzajemnej akceptacji, czy też z cichej rezygnacji tytułowego bohatera.