Program edukacji filmowej kina Agrafka

Szkoła Ponadgimnazjalna

Szkoła Ponadgimnazjalna: Cykl 1

Realizujemy cykl: Współczesne kino europejskie

Naszym celem jest pokazanie młodemu człowiekowi bogactwa współczesnego kina europejskiego w całej rozpiętości. Filmy te różni prawie wszystko: forma, tematyka, sposób realizacji. Nie sposób jednak nie dostrzec, iż mianownikiem wspólnym tych filmów jest język filmowy, dzięki któremu starają się dotrzeć do współczesnego odbiorcy kultury audiowizualnej. Nie są to filmy łatwe, niemniej jednak jesteśmy pewni, iż mogą dostarczyć odbiorcy wielu istotnych spostrzeżeń na temat współczesnego świata.

Lekcja 1: NIEZWYKŁA ADAPTACJA LITERATURY.
BRACIA KARAMAZOW | KARAMAZOVI, reż. Petr Zelenka, Czechy/Polska 2008, 110'
Nietypowa ekranizacja słynnej powieści Fiodora Dostojewskiego. Rzecz o polsko-czeskich odniesieniach i relacjach, a także sposobie widzenia świata. Bohaterami są autentyczni czescy aktorzy, którzy od lat grają z powodzeniem adaptację "Braci Karamazow" dokonaną przez Evalda Schorma, wybitnego reżysera i dramaturga czeskiego. I z tą ekranizacją zostają zaproszeni do Polski. Tekst o ojcobójstwie i odwiecznych ludzkich pytaniach: o naturę Boga i zła, w sztuce pobrzmiewa z siłą znaną z pierwowzoru. Deklamowany w przestrzeni nowohuckiego kombinatu, miejsca, które miało symbolizować w socjalizmie "nowy, wspaniały świat", w którym nie ma przestrzeni dla Boga, zyskuje dodatkową głębię.

Lekcja 2: JĘZYK OBRAZU.
ONCE | Once, reż. John Carney, Irlandia 2006, 85'
Opowieść o niezwykłym uczuciu, które na jednej z ulic Dublina przytrafiło się irlandzkiemu muzykowi, zarabiającemu na życie graniem na ulicy i emigrantce z Czech, która sprzedaje kwiaty i lubi słuchać dźwięków jego muzyki. Fabuła wydaje się wręcz jedynie pretekstem do tego, aby bohaterowie, irlandzki gitarzysta ze złamanym sercem i młoda, mająca dziecko z nieudanego małżeństwa czeska imigrantka, zasiedli do instrumentów i wykonali kolejny utwór, których szereg składa się na zapis rodzącego się miedzy nimi uczucia. "Once" należy do tych filmów, które mówią bardzo wiele nie nadużywając dialogów, nadając każdemu gestowi, słowu, spojrzeniu, dotykowi czy też wyśpiewanej nucie ogromną wagę.

Lekcja 3: WIZJA PRZYSZŁOŚCI.
METROPIA | Metropia, reż. Tarik Saleh, Dania/Finlandia/Norwegia/Szwecja 2009, 80'
Wyprodukowana przez Zentropę, firmę Larsa von Triera, mroczna opowieść fantastyczno-naukowa, rozgrywająca się w Europie przyszłości, w której gigantyczna sieć metra łączy ze sobą najodleglejsze zakątki kontynentu. Ten "nowy wspaniały świat" skrywa jednak przerażającą tajemnicę...
"Metropia" została wykreowana dzięki nowatorskim efektom specjalnym łączącym aktorskie kreacje z animacją komputerową. Film miał swoją światową premierę na ubiegłorocznym festiwalu w Wenecji, gdzie otrzymał nagrodę za pionierskie efekty. Wykorzystanie nietypowej animacji pozwoliło Salehowi zbudować sugestywną, niezwykle ponurą wizję niedalekiej przyszłości. Niepokojąca karykatura naszego świata stanowi zarazem pewne ostrzeżenie dla współczesnego człowieka. Można w niej odnaleźć antykonsumpcyjne przesłanie, przesycone paranoiczną atmosferą wszechogarniającego osaczenia.

Lekcja 4: MANIFEST POKOLENIOWY.
TLEN | Kislorod, reż. Ivan Wyrypajew, Rosja, 2009, 75'
Między innym dzięki głośnym wystawieniom "Tlenu" na wielu europejskich scenach Iwan Wyrypajew został okrzyknięty współczesnym Czechowem, a jego magiczny dramat manifestem nowej wrażliwości, uwolnionej od tyranii schematów. Sześć lat po jej napisaniu rosyjski poeta-dramaturg przeniósł sztukę na ekran. Filmowy "Tlen" składa się z 10 odsłon, przedstawiających w konwencji teledysków filozoficzną przypowieść o destrukcyjnych skutkach niekontrolowanej, fanatycznej miłości.
Zamiast dialogów mamy poetyckie monologi, śpiewane lub recytowane w studiu nagraniowym przez ową nieszczęsną parę morderców, która w imię miłości stara się wywinąć spod karzącej ręki sprawiedliwości. Tyle że kochankowie ukazani są już "prywatnie" w pozie raperów. Ich komentarze sprowadzają ad absurdum biblijne rady oraz przykazania Dekalogu, takie jak: nie osądzaj, abyś nie był sądzony, jeśli cię biją, nadstaw drugi policzek, nie zabijaj itd.
Film ma oddech, przestrzeń, rozmach, jakich w przedstawieniach teatralnych nie uwidzisz. Wrażenie wywiera ogromne. Także poprzez swobodę realizacji, która wydaje się totalną improwizacją, w istocie jednak okazuje się przemyślaną do najdrobniejszego szczegółu propozycją.

Harmonogram projekcji:

Szkoła Ponadgimnazjalna
©Copyright by FWKF Cyrk Edison